دانستنی مهم تخفیف مجازات ، در مرحله ارزیابی آزمون مفهومی مهارتی (۱۵مرحله ای) سوالی با صد دانستنی آموزشی آمده است. این سوال در مورد تخفیف مجازات بر مبنای قانون جدید طراحی شده است و بیش از صد دانستنی مرتبط با مبحث تخفیف در درسنامه سوالات آمده است که مطالعه آن نکات برای تمامی حقوقدانان قضات و وکلا مفید و کاربردی نیز می باشد.

دانستنی مهم تخفیف مجازات

1: در مورد تخفیف در بند «ت» ماده  ۳۷امکان تبدیل سایر تعزیرات (غیر از حبس و مصادره اموال و انفصال دائم) به یک یا دو درجه پایین تر از همان نوع یا انواع دیگر پیش بینی شده است.

دانستنی ۲: تخفیف اختیاری است.

دانستنی ۳: تخفیف ماده ۳۷فقط در مورد مجازات تعزیری است.

دانستنی ۴: تقلیل یا تبدیل لذا تقلیل و تبدیل با هم قابل جمع نیستند.

دانستنی ۵: قید جهت تخفیف در دادنامه ضروری است.

دانستنی ۶: حتی در صورت وجود جهات تخفیف دادگاه الزامی به تخفیف ندارد.

دانستنی ۷: تخفیف ماده ۳۷در حین صدور حکم اعمال می شود.

دانستنی ۸: مداخله ضعیف شریک یا معاون در وقوع جرم یکی از جهات مخففه است.

دانستنی ۹: دقت نمایید جهات مخففه متفاوت از میزان تخفیف می باشند.

دانستنی مهم تخفیف مجازات

دانستنی ۱۰: به یک جهت امکان دو بار تخفیف وجود ندارد.

دانستنی ۱۱: تخفیف قضائی و تخفیف قانونی به دو جهت منع نشده است.

دانستنی ۱۲: تخفیف ماده ۳۷و ۳۸تخفیف قضائی است تخفیف قانونی همانند تبصره ۲ماده ۷۱۸ (کتاب پنجم).

دانستنی ۱۳: تفاوت های تخفیف قانونی و قضائی را بنویسید.

دانستنی ۱۴: اگر جهات مخففه وجود داشته باشد و راننده از کمک به مصدوم خودداری یا فرار نماید امکان تخفیف وجود ندارد.

دانستنی ۱۵: برای معافیت از کیفر در جرایم تعزیری درجه ۷و ۸وجود شرایط ذیل ضروری است:

۱)  احراز جهات مخففه

۲)  فقدان سابقه کیفری موثر

۳)  گذشت شاکی و جبران ضرر و زیان یا برقراری ترتیبات جبران آن.

دانستنی مهم تخفیف مجازات

دانستنی ۱۶: شاکی به چه کسی می گویند؟ مدعی خصوصی به چه کسی است؟ (بند الف ماده ۳۸)

دانستنی ۱۷: ماده ۶قانون اصلاح پاره ای از قوانین دادگستری مصوب ۱۳۵۶در حال حاضر معتبر می باشد.

دانستنی ۱۸: اعمال ماده ۶قانون فوق در حدود و قصاص و دیات ممنوع است و فقط در محکومیت های جنحه ای (تعزیرات) امکانپذیر است.

دانستنی ۱۹: مطابق ماده ۳۷تبدیل حبس به جزای نقدی در مقام تخفیف ممکن نیست. چرا؟

دانستنی ۲۰ : هدف از طرح نکات بصورت سوالی و بعضاً خلاصه ایجاد درگیری ذهنی برای داوطلب به منظور تثبیت مطالب و کشف نکات جدید است.

دانستنی ۲۱: تخفیف ماده ۳۷ویژه مجازات است و اقدامات تامین و تربیت را در بر نمی گیرد (به دانستنی ۲۳مراجعه کنید).

دانستنی ۲۲: تخفیف هم در تعدد جرم و هم در تکرار جرم امکان پذیر است. (تبصره ۳ماده ۱۳۴و ماده ۱۳۹)

دانستنی ۲۳: تخفیف مجازات ها و اقدامات تامینی و تربیتی در مورد اطفال و نوجوانان مطابق ماده ۱۹۳امکانپذیر است.

دانستنی ۲۴: جهات تخفیف در مورد جرایم نظامیان همان جهات تخفیف در قانون مجازات اسلامی است (ماده ۹قانون مجازات جرایم نیروهای مسلح)

دانستنی ۲۵: میزان تخفیف در مورد جرایم نظامیان تابع مقررات خاص قانون مجازات جرایم نیروهای مسلح مصوب ۱۳۸۲می باشد.

دانستنی ۲۶: اعمال تخفیف ماده ۳۷مانعه الجمع با اعمال تخفیف ماده ۲۷۷آیین دادرسی کیفری مصوب ۱۳۷۸نیست. (ماده ۲۷۷را به دقت بخوانید)

دانستنی ۲۷: تخفیف ماده ۲۷۷بعد از صدور حکم قطعی امکانپذیر است در حالیکه تخفیف ماده ۳۷حین صدور حکم می باشد.

دانستنی ۲۸: گذشت شاکی در جرایم قابل گذشت به موجب بند ۲ماده ۶آ.د.ک موجب صدور قرار موقوفی تعقیب است و ما گذشت شاکی در جرایم غیر قابل گذشت از جهات مخففه می باشد.

دانستنی مهم تخفیف مجازات

دانستنی ۲۹: بموجب رأی وحدت رویه شماره ۵۸۷دیوان عالی کشور تخفیف جزای نقدی در جرم قاچاق ممکن نیست.

دانستنی ۳۰: تشخیص استحقاق تخفیف در جرایم مطبوعاتی با هیات منصفه است.

دانستنی ۳۱: مجازات جرایم کلاهبرداری، اختلاس، تحصیل مال از طریق نامشروع، غیرقابل تخفیف است. به قانون تشدید مجازات مرتکبین ارتشا اختلاس و کلاهبرداری مصوب ۱۳۶۷مجمع تشخیص مصلحت نظام مراجعه نمایید.

دانستنی ۳۲: مجازات مذکور در قانون مجازات اخلال گران در نظام اقتصادی کشور غیر قابل تخفیف است.

دانستنی ۳۳: مجازات شروع به اختلاس و شروع به کلاهبرداری قابل تخفیف است.

دانستنی ۳۴: نوآوری: در قانون جدید امکان تبدیل مصادره اموال به جزای نقدی درجه یک تا چهار در مقام تخفیف پیش بینی شده است (بند ب ماده ۳۷).

دانستنی ۳۵: براساس ماده ۳۸قانون مبارزه با مواد مخدر امکان تخفیف در مجازات های آن قانون وجود دارد و در صورت وجود جهات مخففه دادگاه می تواند تا نصف حداقل و در صورتی که مجازات فاقد حداقل باشد تا نصف تخفیف دهد.

دانستنی ۳۶: در قانون مواد مخدر در صورت مجود جهات مخففه امکان تخفیف مجازات حبس ابد به ۱۵سال حبس وجود دارد. (ماده ۳۸)

دانستنی ۳۷: در قانون مبارزه با مواد مخدر مجازات اعدام هم از طریق کمیسیون عفو قابل تخفیف (تبدیل) می باشد.

دانستنی ۳۸: بموجب ماده ۱قانون نحوه وصول برخی از درآمدهای دولت که هم اکنون لازم الاجرا است در حبس کمتر از ۹۱روز تبدیل به جزای نقدی الزامی است.

دانستنی ۳۹: اعمال تخفیف هم در احکام حضوری و هم در احکام غیابی هر دو امکانپذیر است.

دانستنی ۴۰: تخفیف هم در جرایم عمدی و هم غیر عمدی هر دو ممکن است.

دانستنی ۴۱: تخفیف ماده ۳۷هم در مورد اشخاص حقیقی و هم حقوقی هر دو ممکن است.

دانستنی ۴۲: کمی استراحت نمایید و سپس ادامه نکات را مطالعه کنید.

دانستنی ۴۳ : آنچه رخ داده را باید پذیرفت اما آنچه را روی نداده، می توان به میل خویش بنا نمود. حقوقدانان مهربان هنوز فرصت دارید تا بناهایی را برای آینده زندگیتان بسازید.

دانستنی ۴۴: دادگاه تجدید نظر می تواند بدون دخالت متهم مجازات وی را تخفیف دهد اما امکان تشدید را ندارد مگر؟؟

دانستنی ۴۵: منظور از کیفیات مخففه قانونی همان معاذیر مخففه است مانند ماده ۵۵۴کتاب پنجم.

دانستنی ۴۶: منظور از کیفیات مخففه قضائی همان موارد مذکور در ماده ۳۷قانون جدید است.

دانستنی ۴۷: بموجب ماده ۶قانون اصلاح پاره ای از قوانین دادگستری در شرایطی اعطا تخفیف تا  مجازات در حکم اولی الزامی است:

۱)  جرم تعزیری می باشد.

۲)  دادستان تقاضای تجدید نظر خواهی نکرده باشد.

۳)  محکوم حق تجدید نظر خواهی را ساقط و استرداد آنرا تقاضا کرده باشد.

۴)  محکوم تخفیف را تقاضا نماید.

دانستنی ۴۸: منظور از عبارت «به نحوی که به حال متهم مناسب تر باشد» تقلیل یا تبدیل مجازات به گونه ای است که برای شخص متهم سبک تر باشد و تشخیص آن با دادگاه می باشد و دادگاه می بایست به شرایط شخصی متهم توجه نماید.

دانستنی ۴۹: در صورتیکه فردی مرتکب جرم توهین غیر ارتجالی شود می تواند از تخفیف بهره مند گردد. به جهت بند پ ماده ۳۸٫

دانستنی ۵۰: حسن سابقه و ندامت از جهات تخفیف می باشند (نوآوری).

دانستنی ۵۱: در ماده ۱۹انفصال دائم مجازات درجه ۴می باشد و بموجب بند پ ماده ۳۷در صورت احراز جهات مخففه امکان تبدیل انفصال دائم به انفصال موقت به میزان پنج تا پانزده سال وجود دارد.

دانستنی ۵۲: اعلام و اقرار متهم زمانی از جهات مخففه می تواند باشد که در حین تحقیق و رسیدگی و موثر باشد.

دانستنی ۵۳: تعلیق مجازات و تخفیف آن مانعه الجمع نمی باشند.

دانستنی ۵۴: تخفیف «فرتا» تعلیق، تعدد، تکرار، تشدید.

دانستنی ۵۵: در جرایم تعزیری ۶تا ۸اگر مرتکب توبه نماید و اصلاح او برای قاضی محرز شود مجازات ساقط می شود اما در سایر جرایم موجب تعزیر (درجه ۱تا ۵) دادگاه می تواند تخفیف دهد. (ماده ۱۱۵)

دانستنی ۵۶: با تصویب تبصره ماده ۱۳۹قانون جدید، تبصره ماده ۶۶۶ (کتاب پنجم) چه وضعیتی دارد؟

دانستنی ۵۷: تقلیل یا تبدیل حدود توسط دادگاه ممکن نیست اما مجازات جدی تنها از طریق توبه و عفو بشرح آتی قابل تخفیف و تبدیل اند. (ماده ۲۱۹)

دانستنی ۵۸: دلتان را بکنید زیر پایتان بگذارید تا دستتان به هدف برسد اگر چند هدف دارید یکی را انتخاب کنید.

گیر کار اینجاست که دلتان نمی آید یکی از اهداف خود را فدا کنید. چانه می زنید هی می گویید «حالا اینم کنارش، اشکالی داره؟» پاشنه آشیل انسان موفق همیشه این بوده: انتخاب یکی، حذف بقیه.

دانستنی ۵۹: تقاذف موجب سقوط حد و تبدیل آن به مجازات تعزیری (شلاق درجه شش) می باشد. (تبصره ماده ۲۶۱)

دانستنی ۶۰: در ماده ۵۲۱ (کتاب پنجم) همکاری موثر در کشف جرم با مامورین از جهات تخفیف قانونی است.

دانستنی ۶۱: رها کردن شخص توقیف شده مشروط بر آنکه وی زیاده از پنج روز توقیف نشده باشد از جهات مخففه قانونی است که در ماده ۵۸۵کتاب پنجم آمده است.

دانستنی ۶۲: ربادهنده و راشی در صورت اضطرار از مجازات معاف می شوند.

دانستنی ۶۳: بموجب رای وحدت رویه ۶۶۱دیوان عالی کشور مورخه ۲۲/۷/۱۳۸۲مقررات ماده ۶قانون اصلاح پاره ای از قوانین دادگستری به اعتبار خود باقی است.

دانستنی ۶۴: دادگاه بدوی می تواند در مرحله واخواهی تخفیف دهد و منعی در مورد آن نداریم.

دانستنی ۶۵: لزوم تعیین مجازات اشد در تعدد معنوی اصولاً مانع اعمال تخفیف نیست.

دانستنی ۶۶: وجود جهات مشدده قانونی کیفر، مانع اعمال مقررات تخفیف مجازات در صورت وجود کیفیات مخففه نیست.

دانستنی ۶۷: تعلیق اجرای مجازات بعنوان تخفیف فاقد وجهات قانونی است.

دانستنی ۶۸: دادگاه نمی تواند در مقام تخفیف مجازات را ساقط کند مگر در تعزیرات درجه ۷و ۸بشرحی که گذشت.

دانستنی ۶۹: ماده ۲۵قانون اصلاح پاره ای از قوانین دادگستری بموجب ماده ۲۷۷قانون آ.د.ک ۱۳۷۸نسخ ضمنی شده است.

دانستنی ۷۰: تخفیف مجازات با لحاظ کیفیات مخففه ارتکاب جرم مانع استفاده محکوم علیه از تخفیف به لحاظ تسلیم حکم نمی باشد.

دانستنی ۷۱: مجازات های قانون صدور چک اعم از حبس و جزای نقدی در صورت وجود جهات مخففه قابل تخفیف می باشد.

دانستنی ۷۲: در صورت وجود جهات تخفیف دادگاه باید راساً مجازات مخففه را مورد حکم قرار دهد و نمی تواند بدواً کیفر قانونی را تعیین و سپس آنرا به استناد ماده ۳۷تخفیف دهد و هر دو مجازات را در دادنامه قید کند بلکه فقط باید مجازات مخففه را بنویسد.

دانستنی ۷۳: برای حکم به حداقل مجازات دادگاه نیازی به استناد به جهات مخففه ندارد و تعیین کیفر میان حداقل و حداکثر از اختیارات دادگاه است.

دانستنی ۷۴:  در جرایمی همچون معامله معارض، فروش مال غیر و … که مجازات آنها مجازات جرم کلاهبرداری است مقررات مربوط به منع تخفیف جاری است و این جرایم هم همانند کلاهبرداری غیر قابل تخفیف می باشند.

دانستنی ۷۵: در مواردی که برای یک جرم دو مجازات اصلی آمده است مانند ماده ۶۵۷دادگاه می تواند هر دو مجازات را تخفیف دهد.

دانستنی ۷۶: نکاتی که برایتان جدید است را به «محشای من» منتقل کنید.

دانستنی ۷۷: بموجب نظریه مشورتی اداره حقوقی مجازات تکمیلی قابل تخفیف نیست چرا که مصالح خاصی در انشاء آن مدنظر می باشد.

دانستنی ۷۸: در مورد مجازات تکمیلی که اصولاً حکم به آن اختیاری است پس از گذشتن نیمی از مجازات با پیشنهاد قاضی اجرای حکم دادگاه می تواند مدت زمان مجازات تکمیلی را کاهش و یا آن را لغو نماید. (ماده ۲۴قانون جدید)

دانستنی ۷۹: بموجب رأی وحدت رویه ۶۲۸مورخه ۳۱/۶/۱۳۷۷دیوان عالی کشور در صورت وجود جهات مخففه در جرم کلاهبرداری دادگاه ها نمی توانند مجازات را به کمتر از حداقل کاهش دهند.

دانستنی ۸۰: در هر ایستگاه اتوبوس ژاپن نوشته شده است اتوبوس متوقف خواهد شد، اما شما پیاده روی به سمت هدف را ادامه دهید.

دانستنی ۸۱: داوطلب گرامی در قانون جدید فقط ۳ماده ۳۷و ۳۸و ۳۹در مورد تخفیف وجود دارد و اگر بخاطر آورید در قانون ۱۳۷۰فقط ماده ۲۲در مورد تخفیف وجود داشت با این وجود ملاحظه می کنید که می توان از همین سه ماده چند نکاتی را فرا گرفت.

دانستنی ۸۲: در حبس های ناشی از محکومیت های مالی موضوع ماده ۲قانونی نحوه اجرای محکومیت های مالی تخفیف وجود ندارد چرا؟

دانستنی ۸۳: برای اعمال تخفیف گذشت شاکی شروری نیست اما گذشت می تواند یکی از جهات تخفیف باشد.

دانستنی ۸۴: قصد و انگیزه (داعی) دو مقوله جدا از هم می باشند آنچه می تواند از جهات تخفیف باشد انگیزه شرافتمندانه است. فقدان قصد موجب عدم تحقق جرایم عمدی است.

دانستنی ۸۵: در ماده ۷۱۰کتاب پنجم برای مرتکبین جرم موضوع آن ماده تخفیف پیش بینی شده است.

دانستنی ۸۶: کلی گویی در باب تخفیف فاقد وجاهت قانونی است و دادگاه باید شرایط و عواملی را که موجب تخفیف می باشد در حکم خود قید نماید.

دانستنی ۸۷: در قانون جدید ماده ۳۸هشت جهت مخففه آمده است که حتی وجود یکی از آنها برای اعمال تخفیف کافی است.

دانستنی ۸۸: جهات مخففه در قانون قبلی ۶مورد بود.

دانستنی مهم تخفیف مجازات

دانستنی ۸۹: جهات مخففه هم در قانون قبلی و هم قانون فعلی حصری می باشند.

دانستنی ۹۰: جهت تسریع در تدریس کلاس جزا لطفاً داوطلبان نکات را کامل فرا گرفته و سپس در کلاس حاضر شوند.

دانستنی ۹۱: در بند ب ماده ۳۸همکاری موثر متهم در شناسایی شرکا و معاونین آمده است که مشابه آن در بند ۲ماده ۲۲قانون سابق آمده بود.

دانستنی ۹۲: گذشت شاکی یا مدعی خصوصی بعنوان یکی از جهات تخفیف در بند الف ماده ۳۸در بند ۱ماده ۲۲قانون سابق هم آمده بود.

دانستنی ۹۳: بند پ ماده ۳۸همان بند ۳ماده ۲۲قانون سابق است البته کلمات موثر و بزه دیده جایگزین تحت تاثیر و مبنی علیه شده است.

دانستنی ۹۴: مفهوم بند ت و بند ۴یکی است.

دانستنی ۹۵: وضع خاص متهم و یا سابقه او که در بند ۵قانون قبلی آمده بود تغییر یافته است به: ندامت، حسن سابقه و یا وضع خاص متهم از قبل کهولت یا بیماری.

دانستنی ۹۶: بند ۶در بند ج ماده ۳۸منعکس شده است.

دانستنی ۹۷: بند “چ” نوآوری است آنرا به خاطر بسپارید این مورد قبلاً از جهات مخففه نبوده است. «خفیف بودن زیان وارده به بزه دیده یا نتایج زیانبار جرم».

دانستنی ۹۸: بند” ح” نوآوری است و در ماده ۲۲قانون سابق از موارد جهات مخففه نبود.

«مداخله ضعیف شریک یا معاون در وقوع جرم» البته در قانون سابق بموجب تبصره ماده ۴۲نداخله ضعیف یک شریک در ارتکاب جرم از موجبات تخفیف قانونی و اجباری بود که در قانون جدید از موجبات تخفیف قضائی بشمار می رود.

دانستنی ۹۹: گذشت شاکی برای صدور حکم معافیت از مجازات الزامی و اما برای تخفیف الزامی نیست.

دانستنی ۱۰۰: می گویند رسیدن به آرامش هدف است، باید گفت آرامش تختگاه نوک کوه است آیا کوهنورد همیشه در آن خواهد ماند؟ بیشتر زمان زندگی او در کوهپایه و دامنه می گذرد؛ به امید رسیدن به آرامش اندک و دوباره نهیب  دل و دلدادگی به فرازی دیگر..

دانستنی صفر: مجازات کلاهبرداری رایانه ای (موضوع ماده ۷۴۰کتاب پنجم و ماده ۱۲قانون جرایم رایانه ای) تخفیف پذیر است.

منبع: رساله حقوق