مسائل شرعی رحم اجاره ای ، اینکه مراد، اجاره رحم زن، همراه با تخمک اوست. یعنی نطفه مردی را در رحم غیر همسرش تزریق کنند تا وی از این طریق صاحب فرزند گردد. که جهت پاسخ به آن می توانید به نمایه: 13292 (تلقیح مصنوعی) در همین سایت مراجعه فرمایید.
رحم اجاره‌ای
رحم اجاره‌ای یا مادر جایگزین روشی است که در آن یک زن (مادر جایگزین) فرزند زوجی را که به روش‌های معمول قادر به بچه‌دار شدن نیستند، در رحم خود حمل می‌کند (معمولاً به این دلیل که یکی از زوج‌ها نابارور است). این روش به‌طور سنتی به این گونه انجام می‌شود که نخست سلول تخم مادر واقعی و اسپرم پدر را به روش لقاح مصنوعی بارور می‌کنند و سپس حاصل (رویان) را به روش درون‌کاشت مصنوعی در داخل رحم مادر جایگزین قرار می‌دهند. در این روش مادر جایگزین تنها نقش پرورش‌دهندهٔ نوزاد را داشته و معمولاً پس از زایمان تمام حقوق سرپرستی فرزند را به والدین اصلی آن واگذار می‌کند اما این مهم نیازمند اقدامات قانونی است.[۱]
پرسش : حکم شرعی رحم اجاره ای چیست؟
. اینکه مراد، آنست که نطفه مرد و تخمک زن را در خارج از رحم مخلوط و به دلیل عدم توانایی زن در بارداری، آن را به رحم زن دیگری تزریق نمایند. که مراجع عظام تقلید، در پاسخ به این سؤال، چنین فرموده اند: مسائل شرعی رحم اجاره ای
حضرت آیت الله العظمی خامنه ای (مد ظله العالی):
این کار فى نفسه اشکال ندارد ولى باید از مقدمات حرام از قبیل نگاه و لمس حرام و غیر آنها اجتناب شود، به هر حال در صورتى که با این روش کودکى به دنیا بیاید ملحق به شوهر زنى که صاحب رحم است نمى‌شود بلکه ملحق به صاحب نطفه و به زنى است که صاحب تخمک است.
حضرت آیت الله العظمی سیستانی (مد ظله العالی):
این کار فی نفسه اشکال ندارد.
حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (مد ظله العالی):
هر گاه نطفۀ زن و شوهرى را در خارج از رحم با هم ترکیب کنند، و در رحم شخص ثالثى قرار دهند، این امر ذاتاً جایز است؛ ولى چون غالباً مستلزم نگاه و لمس حرام است، تنها در موارد ضرورت مجاز است.
حضرت آیت الله العظمی صافی گلپایگانی (مد ظله العالی):
چنانچه ملازم با حرام از قبیل لمس و نظر نباشد فی نفسه مانعی ندارد.
آیا جایز است از اسپرم غیر همسر (که با تزریق در رحم انجام می‌شود)، باردار شد؟
پرسش :همسر من اسپرم ندارد. با راهنمایی دکتر ما می‌توانیم از اسپرم شخص دیگری که با تزریق در رحم من انجام می‌شود، بچه دار شویم؟ آیا مشکل شرعی دارد؟
پاسخ اجمالی
مراجع تقلید در این باره اختلاف نظر دارند. برخی این عمل را جایز نمی‌دانند، برخی می‌گویند: این عمل به خودی خود اشکال ندارد، ولى باید از مقدمات حرام؛ مانند نگاه، لمس حرام و غیر آنها اجتناب شود. برخی نیز معتقدند: تنها راه برای جواز این عمل، آن است که مرد موقّتا همسر خود را طلاق دهد و آن زن پس از عدّه به عقد موقّت مرد مورد نظر درآید.
به هر حال، در صورتى که با این روش کودکى به دنیا بیاید ملحق به شوهر آن زن نمى‌شود، بلکه پدر او، صاحب نطفه و مادرش زنى است که صاحب رحم و تخمک است.
دفتر حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (مد ظله العالی):
تنها راه برای استفاده از نطفۀ مرد بیگانه این است که مرد موقّتا همسر خود را طلاق دهد و آن زن پس از عدّه به عقد موقّت مرد مورد نظر درآید (هر چند اصلا همدیگر را نبینند) سپس نطفۀ آن مرد را برداشته و در زمان عقد با تخمک زن ترکیب کنند و پس از بخشش باقیماندۀ مدّت عقد موقّت و تجدید عقد دایم با شوهر سابق، نطفۀ ترکیب شده را در رحم او بکارند. فرزندی که متولّد می‌شود بر آن مرد و زن محرم است، ولی تنها از آن زن و صاحب نطفه ارث می‌برد.
دفتر حضرت آیت الله العظمی صافی گلپایگانی (مد ظله العالی):
بطور کلی عمل تلقیح اگر مستلزم نظر یا لمس حرام باشد تکلیفاً حرام است و به نظر اینجانب جواز تلقیح اجنبی به همسر اگر چه بوسیله خود همسر باشد محل اشکال است و در فرضی که انجام شود، فرزند تعلق به مرد صاحب اسپرم دارد و اگر دختر باشد به شوهر شما محرم است؛ چون ربیبه او است و نسبت به خود شما چه پسر باشد یا دختر حکم فرزند را دارد و به شما محرم است.
پاسخ حضرت آیت الله مهدی هادوی تهرانی (دامت برکاته) به این شرح است:
عمل تزریق اسپرم در رحم جایز است، هر چند باید توابع این باروری مانند مسأله نسبت بچه با صاحب اسپرم که پدر طبیعی او محسوب می‌شود، مورد توجه قرار گیرد.
