ماده 84 قانون استخدام کشوری مبحث مرخصی ها ، فصل يكم (مرخصي استحقاقي) 1- مستخدمين رسمي دولت به استناد ماده 47 قانون استخدام كشوري سالي يك ماه حق استفاده از مرخصي استحقاقي با حقوق و فوق‌العاده‌هاي مربوطه را دارا مي‌باشند و اين نوع مرخصي صرفاً شامل كاركنان كادر اداري مي‌باشد.
ماده 84 قانون استخدام کشوری مبحث مرخصی ها
–مرخصي استحقاقي از اولين ماه خدمت به نسبت مدت خدمت به او تعلق مي‌گيرد.
3- مرخصي كمتر از يك روز (مرخصي ساعتي) جزو مرخصي استحقاقي منظور مي‌شود و حداكثر مدت مرخصي فوق در يكسال تقويمي بيش از 12 روز مجاز نمي‌باشد.
4-حداكثر مدت استفاده از مرخصي استحقاقي همان سال و مرخصي ذخيره شده جمعاً 4 ماه مي‌باشد لذا در صورت استفاده از باقي‌مانده مرخصي ذخيره مي‌بايست مستخدم حداقل يكسال تمام وقت اشتغال داشته باشد.
5- به استناد ماده سه آيين‌نامه مرخصيها تعطيلات رسمي بين مرخصي استحقاقي تقاضا شده جزو مرخصي استحقاقي منظور مي‌گردد.
مثال: همكاري كه روز پنجشنبه و شنبه را تقاضاي مرخصي استحقاقي مي‌نمايد جمعه هم جزو مرخصي استحقاقي وي منظور مي‌گردد.
6- كارگزيني‌هاي مناطق مكلفند در فروردين ماه هر سال ميزان مرخصي‌هاي استفاده شده و يا ذخيره مرخصي را به همكاران اعلام نمايند و بديهي است جمع مرخصي ساعتي و روزانه در صورت نداشتن ذخيره مرخصي نبايستي از 30 روز در يك سال تقويمي تجاوز نمايد.
7- به استناد شيوه‌نامه شماره 55/17792 – 20/12/82 در خصوص ماده 17 آيين‌نامه مرخصيها استفاده يك ماه مرخصي استحقاقي براي مشمولين طرح طبقه‌بندي مشاغل معلمان صرفاً براي يك بار در طول خدمت به منظور انجام مناسك حج تمتع (حج واجب) و تشرف به مكه مكرمه بلامانع مي‌باشد.
8- كاركنان كادر آموزشي كه از تعطيلات فصلي تابستان و ايام عيد نوروز استفاده مي‌نمايد داراي مرخصي استحقاقي نمي‌باشند.
9- مرخصي كاركناني كه جهت پست سازماني مناطق پيشنهاد مي‌شود صرفاً از تاريخ انتصاب مي‌تواند از مرخصي استحقاقي بهره‌مند گردند.
10-استفاده از مرخصي استحقاقي منوط به درخواست كتبي ذينفع و موافقت كتبي رييس واحد مربوطه و در غياب او معاون وي خواهد بود.
11-حفظ سمت سازماني مستخدم در طول مرخصي استحقاقي الزامي است.
فصل دوم (مرخصي استعلاجي):
1- به استناد ماده 48 قانون استخدام كشوري و ماده 21 آيين‌نامه مرخصيها هر گاه مستخدم شاغل بيمار شود و آن بيماري مانع از خدمت او شود بايد مراتب را در كوتاه‌ترين مدت ممكن به واحد مربوطه و اداره متبوع اطلاع دهد.
2- مستخدم بايد گواهي پزشكي مبني‌بر بيماري و عدم حضور خود را به واحد مربوطه جهت ارجاع به كارگزيني يا امور اداري ارايه دهد.
3- كارگزيني يا امور اداري مكلف است گواهي پزشكي مستخدم را براي اظهار نظر به پزشك معتمد مؤسسه دولتي (تا 21 روز) ارسال نمايد تا در صورت تأييد مرخصي استعلاجي صادر گردد.
4- گواهي پزشكي مازاد بر 21 روز تا سقف 4 ماه مي‌بايست جهت تأييد به شوراي پزشكي كاركنان مستقر در درمانگاه مركزي فرهنگيان ارسال گردد.
5- مدارك پزشكي مازاد بر 4 ماه مي‌بايست جهت تأييد مدت معذوريت پزشكي به شوراي عالي پزشكي ارسال گردد.
6- به استناد ماده 24 آيين‌نامه مرخصيها تشخيص ابتلاء مستخدم به بيماري صعب‌العلاج و تعيين مدت معذوريت وي به عهده كميسيون پزشكي شوراي عالي پزشكي است و حداكثر مدت اين معذوريت در هر نوبت 6 ماه و قابل تمديد
خواهد بود.
7- به استناد ماده 27 آيين‌نامه مرخصيها به مستخدمي كه از مرخصي استعلاجي استفاده مي‌نمايد تا 4 ماه و در صورتي كه به علت ابتلاء به بيماري صعب‌العلاج بيش از 4 ماه باشد تا سقف يكسال حقوق و فوق‌العاده‌هاي مربوطه و به مدت زايد بر يكسال تا هنگاميكه مشمول ماده 79 قانون استخدام كشوري قرار نگرفته فقط حقوق پرداخت مي‌گردد.
8- به استناد تبصره 2 ماده 14 آيين‌نامه استخدام پيماني تصويب‌نامه شماره 52282/ت664 – 15/6/68 پرداخت حقوق تا 3 روز به عهده دستگاه مربوطه و مازاد بر 3 روز تا خاتمه بيماري به عهده قانون تأمين مي‌باشد.
9-براساس نامه شماره 23/710-13/4/86 اداره كل امور اداري مرخصي همكاران شاغل در پژوهش‌سراهاي دانش‌آموزي، آموزشي مطابق ماده 17 آيين نامه مرخصيها و مفاد بخشنامه شماره 2/710 سال 77 مي‌باشد.
10-به استناد نامه شماره 655/21/1604-27/1/86 سازمان مديريت از اول فروردين ماه 86 به مدت اسارت آزادگان اعم از اينكه اسارت آنها قبل يا بعد از استخدام آنها در دستگاه‌هاي دولتي بوده باشد به ميزان دو برابر ايام مذكور مرخصي استحقاقي تعلق گرفته و آزادگان مي‌توانند وجوه آن را دريافت نمايند.
فصل سوم مرخصي زايمان
1-به استناد ماده 3 قانون ترويج تغذيه با شير مادر 000 مصوب 22/6/74 مجلس شوراي اسلامي مرخصي زايمان تا سه فرزند براي فرزنداني كه از شير مادر تغذيه مي‌نمايد چهار ماه مي‌باشد در غيراينصورت 3 ماه مي‌باشد.
2-مرخصي زايمان براي وضع حمل فرزند چهارم به بعد دو ماه
3-مرخصي زايمان براي وضع حمل دو قلو 5 ماه و سه قلو و بيشتر مجموعاً يك سال با استفاده از حقوق و فوق‌العاده‌هاي مربوطه مي‌باشد.
صدور حكم مرخصي زايمان نيازي به تاييد درمانگاه مركزي فرهنگيان ندارد صرفاً با ارايه گواهي ولادت و گواهي پزشك متخصص معالج و گواهي از پزشك نوزادان و ارايه تصوير شناسنامه اولياء و نوزاد انجام مي‌پذيرد.
فصل چهارم :مرخصي بدون حقوق
1-به استناد ماده 49 قانون استخدام كشوري و ماده 32 آيين نامه‌مرخصي‌ها استفاده از مرخصي بدون حقوق موقوف به اختتام دوره آزمايشي است و فقط در موارد زير ممكن خواهد بود.
2-مستخدم استحقاق مرخصي نداشته باشد و احتياجش به استفاده از مرخصي مسلم شود.
3-مستخدم قصد ادامه تحصيل داشته باشد و مداك لازم را ارايه نمايد.
4-مستخدم ناگزير باشد به اتفاق همسرش به خارج از محل خدمت خود مسافرت كند..
5-مستخدم پس از استفاده از چهار ماه مرخصي استعلاجي سالانه به سبب ادامه همان بيماري يا ابتلاء به بيماري ديگر قادر به خدمت نباشد و بيماري او هم صعب‌العلاج تشخيص داده نشود.
تبصره1:به استناد ماده 32 آيين نامه مرخصيها اعطاي مرخصي بدون حقوق به مستخدم آزمايشي با تشخيص مؤسسه متبوع حداكثر تا دو ماه مي‌باشد .
تبصره 2: به استناد تبصره 2 ماده 49 ق –ا-ك صدور حكم مرخصي بدون حقوق در طول خدمت بيش از سه سال مجاز نخواهد بود.
6-به استناد ماده واحده مصوب 1/9/66 مجلس شوراي اسلامي اعطاي مرخصي بدون حقوق به مستخدمين رسمي يا ثابت كه همسر آنان به ماموريت خارج از كشور اعزام مي شوند حداكثر تا شش سال با ارسال مدارك لازم و هماهنگي با اين سازمان بلامانع است.
7-در پي بخشنامه شماره 551/326-11/3/82 اين سازمان صدور مرخصي بدون حقوق در صورت استحقاق و موافقت در جهت جلوگيري از اختلال در امر ساماندهي از شروع سال تحصيلي خواهد بود.
