روند رسیدگی به اتهام تخریب و تهدید به مرگ : جرم تخريب در عرف و حقوق جزا با يكديگر متفاوتند. در عرف تخريب يك مال عبارت است از ورود خسارت به آن يا از بين بردن كل آن در حالي كه در حقوق كيفري جرم تخريب معناي وسيع‌تري دارد. بر اين اساس جرم تخريب عبارت است

 از بين بردن يا از حيز انتفاع خارج كردن مال چیست

حیز انتفاع یعنی خارج کردن و یا مخفی کردن مالی که مالک دسترسی  به ان نداشته باشد و نتواند از ان استفاده نماید  در این قبیل موارد ممكن است شخص متهم اساسا هيچ ايراد فيزيكي به مال وارد نکند ولی با عمل خود باعث شده که مالک نتواند از مال خود استفاده نماید

مثال

؛ به عنوان مثال ممكن است شخصي بدون اينكه خسارتي به جسم مال فيزيكي وارد كند، آن را درون سطل آشغال بگذارد. چنين موردي از حيز انتفاع خارج كردن مال است و به نوعي تخريب محسوب مي‌شود.

تفاوت تخریب و سرقت

يكي از نكات ظريف و تخصصي، تشخيص و تفكيك ميان جرم سرقت و جرم تخريب است؛ به عنوان مثال ممكن است شخصي مال ديگري را به قصد تصاحب بردارد که اين مورد مصداق بارز جرم سرقت است اما زماني فرد مال متعلق به ديگري را صرفا براي خارج كردن آن از دسترس مالكش برمي‌دارد، يعني به طور پنهاني مال برداشته و درون سطل آشغالي گذاشته مي‌شود؛ اين مورد مصداق بارز جرم تخريب مال ديگري است. در قالب بازخوانی یک پرونده به بررسی این موضوع پرداخته‌ایم.

شروع دعوا تخریب و تهدید

در پرونده پيش‌رو شخصي به نام احد… به عنوان شاکی علیه شخصي به نام پاشا… شکایتی را در دادسرای محل وقوع جرم مطرح کرده . شاکی دعوای کنونی، عنوان جرم انتسابی به متهم را تخریب عمدی مال خود و تهدید جاني اعلام کرده است. طبق مندرجات پرونده مذکور، شاكي با تقديم شكوایيه‌اي اعلام داشته است كه متهم وي را مورد ضرب و شتم قرار داده‌ است و در ادامه به تخريب اموال وي دست زده است.
شاکی دعوا در شکواییه خود عنوان کرده است که از دست اقدامات متهم آسايش ندارد. در ضمن متهم شاکی را تهدید به مرگ کرده‌ است و بر این اساس از مقام قضایی خواستار برخورد با متهم به دلیل ارتکاب جرم تخریب عمدی اموال مطابق قانون شده است.

روند دادرسي تخریب مال و تهدید جان

شهود و مطلعانی در محل حضور داشته‌اند که از جمله آنان شخصی به نام زهره… است که اظهارات شاكي را در برگ اظهارات شاهد در مقر نيروي انتظامي تصديق كرده است.
همچنين شخصی به نام اصغر… به عنوان خواهرزاده شاكی اين مطالب را مورد تاييد قرار داده است. به علاوه، مسوول آژانس اتومبیل محل وقوع جرم نيز اظهار کرده است که متهم را در حالي كه دستانش خوني بوده و درخواست ماشين كرده است، مشاهده كرده است، ولي به علت ترس از وضعیت وی به او ماشين نداده است.
با ثبت شکواییه در دادسرای محل وقوع جرم توسط شاکی، پرونده مربوطه به شاکی با قید انجام تحقیقات مقدماتی به شاکی سپرده می‌شود.
شاکی دعوای کیفری پیش‌رو نیز به کلانتری مربوط مراجعه می‌کند. در کلانتری، متهم پرونده برای ادای توضیحات راجع به پرونده ظرف مدت معینی احضار می‌شود. در ادامه و پیرو ارسال اخطاریه به متهم دعوا، او در کلانتری حاضر می‌شود.
در برگ بازجويي از متهم پرونده و از قول متهم آمده است که تخريب را قبول دارد، ولي تهديد شاکی وی به قتل را قبول ندارد همچنین متهم مدعي می‌شود كه در منزل مسكوني شاكي داراي سهم است كه وي قبول نمي‌كند. در ضمن متهم در برگ اظهارات خود اعلام كرده است كه شاكي به وی فحاشي كرده و از مرجع قضایی درخواست رسيدگي قانوني را دارد. پرونده مذکور همراه با برگ اظهارات اخذشده از متهم دعوا به دادسرای محل وقوع جرم ارسال می‌شود. با رسیدن پرونده فوق نزد دادسرای مربوط، پرونده به یکی از شعب دادیاری دادسرا ارسال می‌شود.
دادیار پرونده با مطالعه اوراق و محتویات دعوای مذکور به منظور اطمینان از در دسترس بودن متهم دعوا، قرار کفالت با قید مبلغ خاصی نسبت به وی صادر می‌کند. متهم نیز مبادرت به معرفی شخصی به عنوان کفیل خود می‌کند. در ادامه مقام قضایی با بررسی وضعیت مالی و شخصیتی شخص حاضرشده، قرار قبولی کفالت صادر می‌کند در نتیجه با صدور قرار كفالت، متهم آزاد می‌شود. در نهایت از سوي داديار دادسرا، با لحاظ اقرار متهم و اظهارات شهود نیز گزارش‌ها و تحقيقات انجام‌شده در كلانتري، قرار مجرميت علیه متهم دعوای حاضر صادر مي‌شود و در نتیجه صدور کیفرخواست، پرونده فوق به مجتمع قضایی تعیین‌شده ارسال می‌شود.

نحوه رسيدگي در دادگاه به اتهام تخریب و تهدید

در ادامه معاونت ارجاع مجتمع قضایی، پرونده را به یکی از دادگاه‌های کیفری ارجاع می‌کند. با ارجاع پرونده به شعبه دادگاه كيفري، زمانی به عنوان وقت جلسه رسيدگي از سوی مدیر دفتر دادگاه با توجه به دفتر اوقات تعيين می‌شود در نتیجه اخطاریه حضور طرفین دعوای کیفری در زمان خاصی در دادگاه به آنان ابلاغ می‌شود. در روز رسیدگی متهم و شاکی در جلسه حاضر می‌شوند. متهم پرونده آقای پاشا در اظهارات جديد خود اعلام مي‌کند از آنجا كه اين اقدامات در واكنش به اقدام شاكي دعوا بوده است، اتهامات را قبول ندارد.

روند رسیدگی به اتهام تخریب و تهدید به مرگ

راي دادگاه تخریب

در نهایت قاضی دادگاه کیفری ختم دادرسی را اعلام و به قرار ذيل مبادرت به صدور راي می‌کند:
«در مورد اتهام آقای پاشا… مبني بر تخريب عمدي شيشه منزل شاكي آقای احد… و نیز تهديد نفسي و شرافتي، با توجه به كيفيات ماوقع و تحقيقات منعكس شده و اظهارات شهود و نوع دفاعيات متهم و كيفرخواست صادره از دادسرا نهايتا با احراز انتساب بزه‌هاي تخريب و تهديد نفسي و با تاكيد به اينكه ماوقع در منزل و داخل حريم شاكي صورت گرفته است و شهود نيز بر آن اذعان داشته‌اند و متهم نيز مراتب مذکور را پذيرفته است، مستندا به ماده 677 و 669 قانوني مجازات اسلامي مصوب سال 1375، حكم بر محكوميت نامبردگان به شش ماه حبس از بابت تخريب و 10 ضربه شلاق از باب تهديد نفسي صادر و اعلام مي‌شود. اما از جهت تهديد شرفي به لحاظ عدم احراز عناصر آن و فقدان اقناع قضايي حكم به برائت نامبرده صادر و اعلام مي‌شود. رای صادره ظرف 20 روز پس از ابلاغ قابل تجدیدنظر در دادگاه‌های تجدید نظر استان تهران می‌باشد.»

تحليل پرونده تخریب

قبل از نقد و بررسی اقدامات انجـام‌شـده قضایـــی لازم است تا برخی از اصطلاحات و عبارات حقوقی برای خوانندگان شرح داده شود تا نکات اشاره‌شده بهتر درک شوند.

تخریب کیفری

در مورد جرم تخریب باید گفت که اساسا تخریب کیفری عبارت است از وارد ساختن لطمه عمدی بر تمامیت فیزیکی شیء یا مال متعلق به دیگری. تخریب مذکور در این پرونده به طور مستقیم توسط متهم صورت گرفته است. سوءنیت عام در جرم تخریب همان اراده و اختیار و خواست مرتکب جرم است و سوءنیت خاص آن اراده آگاه نسبت به مال موضوع جرم یا شخص متضرر یعنی قصد حصول نتیجه است که همان ایراد ضرر و خسارت به دیگری به‌شمار می‌رود. از آنجا که این دو نوع سوءنیت در رفتار متهم این پرونده مشهود است، اعلام مجرمیت این افراد و متعاقبا محکومیتشان بابت این جرم صحیح به نظر می‌رسد. در ضمن به استناد ماده 677 قانون مجازات اسلامي مصوب سال 1375، هر كسي عمدا اشيای منقول يا غيرمنقول متعلق به ديگري را تخريب کند يا به هر نحو كلا با بعضا آنها را تلف کند و يا از كار اندازد، به حبس از شش ماه تا سه سال محكوم خواهد شد.
همچنين به استناد ماده 669 از همان قانون، هرگاه كسي ديگري را به هر نحو تهديد به قتل يا ضررهاي نفسي يا شرفي يا مالي و يا به افشای سري نسبت به خود يا بستگان او کند، اعم از اينكه به این واسطه، تقاضاي وجه يا مال يا تقاضاي انجام امر يا ترك فعلي را کرده باشد یا نکرده باشد، به مجازات شلاق تا 74 ضربه يا زندان از دو ماه تا دو سال محكوم خواهد شد که قاضی پرونده میزان 10 ضربه شلاق را نسبت به متهم پرونده انتخاب کرده است.

روند رسیدگی به اتهام تخریب و تهدید به مرگ