رای وحدت رویه صلاحیت دادگاه اثبات نسب ، رأي وحدت رويه شماره 1678 مورخ 23/10/1329 با توجه به اين كه صلاحيت دادگاه شهرستان نسبت به دادگاه بخش نسبي است و ماده (362) قانون امور حسبي دادگاه بخش را در مورد اعتراض بر تصديق انحصار وراثت مرجع رسيدگي و صدور حكم قرار داده است بنابراين در مواردي كه اتخاذ تصميم نسبت به اعتراض بر تصديق حصر وراثت مبتني و متوقف بر رسيدگي به موضوع نسب باشد رسيدگي به موضوع نسب هم با همان دادگاهي است كه به اعتراض رسيدگي مي‌نمايد..
رای وحدت رویه ۱۶۷۸ – ۱۳۲۹/۱۰/۲۳
خلاصه رای: رسیدگی به اعتراض بر تصدیق انحصار وراثت در مواردی که مبتنی و متوقف بر رسیدگی به موضوع نسب باشد با همان دادگاهی است که به موضوع نسب رسیدگی می نماید.
حکم شماره ۱۶۷۸- ۱۳۲۹/۱۰/۲۳
الف) زنی از دادگاه بخش تهران تقاضای صدور تصدیق انحصار وراثت نموده و توضیح داده که شوهر من در تهران محل اقامت دائمی خود فوت نموده و وراث او من و دختر اوست. پس از انتشار آگهی زن دیگری اعتراض نموده است و خود را عیال منقطعه متوفی و حامله از او معرفی تقاضای رسیدگی و صدور حکم به سهم الارث جنین را کرده است.
دادگاه بخش پس از رسیدگی و ایراد انکار نسب از لحاظ اینکه رسیدگی به انتساب صغیر به متوفی طبق شق ۳ ماده ۱۶ قانون آئین دادرسی مدنی داخل در صلاحیت دادگاه شهرستان است قرار عدم صلاحیت صادر می کند.
براثر پژوهش خواهی از این قرار دادگاه شهرستان مرکز به استناد اینکه :
قانون امور حسبی وارد بر ماده ۱۶ قانون مزبور است و در ماده ۳۶۲ قانون امور حسبی که در مقام بیان کیفیت صدور گواهی حصر وراثت و تعیین عده وراث و نسبت آنها به متوفی در صورت عدم اعتراض و صدور حکم مقتضی پس از اعتراض و رسیدگی است هیچگونه قیدی وجود ندارد . دادگاه بخش را صالح دانسته است .
ب ) شعبه دیگر دادگاه شهرستان مرکز در مورد قرار صلاحیتی که در چنین موضوعی از دادگاه بخش صادر شده بود به استناد اینکه :
در مورد اعتراض راجع به نسب ضمن تقاضای گواهی حصر وراثت باید بدواً موضوع نسب در دادگاه صلاحیت دار طرح شود و سپس اقدام شایسته به عمل آید، قرار صلاحیت دادگاه بخش را فسخ کرده است .
بر اثر بروز اختلاف بین دادرسان پژوهشی موضوع بر حسب ماده ۴۲ قانون امور حسبی در هیئت عمومی دیوان عالی کشور طرح گردیده و اکثریت چنین رأی داده اند:
با توجه به اینکه صلاحیت دادگاه شهرستان نسبت به دادگاه بخشی نسبی است و ماده ۳۶۲ قانون امور حسبی دادگاه بخش را در مورد اعتراض به تصدیق انحصار وراثت مرجع رسیدگی و صدور حکم قرار داده است رسیدگی به موضوع نسب هم در مواردی که اتخاذ نسبت به اعتراض بر تصدیق حصر وراثت مبتنی و متوقف بر رسیدگی به موضوع نسب باشد با همان دادگاه است که به موضوع نسب رسیدگی می نماید .
رای وحدت رویه صلاحیت دادگاه اثبات نسب
