اقسام ورود و جلب ثالث ، دعوايي در دادگاه بر سر مالكيت زميني در جريان است كه در سال‌هاي گذشته و حال حاضر در مالكيت شما بوده است. در چنين شرايطي چه بايد بكنيد؟ شما مي‌توانيد وارد دعوايي شويد كه قبلا شروع شده است و به این ترتيب حقوق خود را پيگيري كنيد. اين تنها يك روش استفاده از دعواي ورود ثالث است. علاوه بر اين حالت عكس ورود ثالث، جلب ثالث است كه اين فرض هم مزاياي زيادي براي طرفين دعوا دارد. براي اينكه بيشتر با دعواي ورود ثالث و جلب ثالث آشنا شويم، تا پایان این مطلب با ما همراه شوید
ورود ثالث اصلي و تبعي
اگر دعوایی در دادگاه مطرح باشد که نتیجه آن مستقیما به حقوق شخص دیگری مربوط شود راه پیش پای این فرد برای ورود به این دعوا مطابق با ماده 130 قانون آیین دادرسی در امور مدنی اين است
ماده 130 قانون آیین دادرسی مدنی : «هرگاه شخص ثالثی در موضوع دادرسی اصحاب دعوای اصلی برای خود مستقلا حقی قائل باشد و یا خود را در محق شدن یکی از طرفین ذی‌نفع بداند، می‌تواند تا وقتی که ختم دادرسی اعلام نشده است وارد دعوا شود…». همان‌گونه که از مفاد این ماده بر‌می‌آید ورود شخص ثالث به دعوا به دو صورت اصلی و تبعی صورت می‌گیرد.
ورود ثالث اصلی
بدین معناست که شخص ثالث حقی را برای خود در دعوای اصلی قائل می‌داند که علاوه بر ورود به دعوا محکومیت یکی از طرفین دعوای اصلی را نیز به نفع خود خواستار است.
اما ورود ثالث تبعی
به این معناست که شخص ثالث منافع خود را در ذی‌حق شدن یکی از طرفین دعوا می‌داند و با ورود خود به دعوا سعی دارد به صدور رای به نفع یکی از طرفین کمک کند.
ورود ثالث در مراحل مختلف دادرسي
در خصوص امكان ورود شخص ثالث در هر کدام از مراحل واخواهی، تجدیدنظر، اعاده دادرسی و داوری
با وجود اینکه در ماده 130 قانون آیین دادرسی در امور مدنی به امکان ورود شخص ثالث در مرحله واخواهی تصریح نشده است، با توجه به اصول دادرسی و با در نظر گرفتن اینکه تا این مرحله ختم دادرسی اعلام نشده، امکان ورود ثالث امکان پذیر است.
در مرحله تجدیدنظر نیز بنا بر تجویز همین ماده تا قبل از ختم دادرسی امکان ورود شخص ثالث وجود دارد؛ ولي با توجه به اینکه رسیدگی در مرحله تجدیدنظر به‌جز در موارد خاص بدون تعیین وقت دادرسی و بدون حضور طرفین صورت می‌گیرد و حتی ممکن است به محض ارجاع پرونده به شعب تجدیدنظر حتی بدون تعیین وقت نظارت نیز رسیدگی، ختم دادرسی و صدور رای انجام پذیرد؛ بنابراین شخص ثالثی که در این مرحله قصد ورود به دعوا را دارد باید بدون فوت وقت و در اسرع وقت اقدام كند.
ماده 441 قانون آیین دادرسی در امور مدنی نیز مقرر می‌دارد:
«در اعاده دادرسی غیر از طرفین دعوا شخص دیگری به هیچ عنوان نمی‌تواند وارد دعوا شود». بنا بر این ماده و با توجه به اینکه اعاده دادرسی یکی از طرق فوق‌العاده رسیدگی به دعواست و این مرحله برای موارد خاص مقرر شده است، امکان ورود ثالث در این مرحله وجود ندارد.
در مرحله داوری نیز بنا بر تصریح ماده 475 همان قانون شخص ثالث در صورت توافق با طرفین دعوا در خصوص ارجاع به داوری و تعیین داور یا داوران می‌تواند در داوری حضور داشته باشد و در صورت عدم توافق به ادعای شخص ثالث، موضوع به صورت مستقل در محکمه رسیدگی می‌شود.
ورود ثالث كيفري و حقوقي
تفاوت ورود ثالث در دعاوي كيفري و حقوقي
در دعاوی حقوقی شخص ثالث می‌تواند تا قبل از خاتمه دادرسی وارد دعوا شود، چه در مرحله بدوی و چه در مرحله تجدیدنظر. لیکن در دعاوی کیفری به دلیل اصل شخصی بودن مجازات و این مهم که کیفر متهم تاثیری در مجازات دیگران ندارد، ورود ثالث پیش بینی نشده است. اقسام ورود و جلب ثالث
ماده 67 قانون آیین دادرسی در امور کیفری که مقرر می‌دارد: «گزارش‌ها و نامه‌هایی را که هویت گزارش‌دهندگان و نویسندگان آنها مشخص نیست، نمی‌توان مبنای شروع به رسیدگی قرار داد…» که مفهوم مخالف آن این است که گزارش‌هایی را که هویت امضاکنندگان آن مشخص است، مورد توجه قرار داده و به آنها رسیدگی می‌شود.
بنابراين چنان چه شخصی حقوق خود را رسیدگی در این دعاوی در معرض خطر می‌بیند می‌تواند با تنظیم گزارش یا نامه و پیوست كردن مستندات خود و با رعایت مفاد ماده فوق، مراتب را به مرجع رسیدگی اعلام دارد، لیکن تشخیص بهره‌برداری یا عدم بهره‌برداری از این گزارش با دادگاه است و این شخص وارد ثالث محسوب نمی‌شود.
البته در دعاوی کیفری چنانچه موضوع در خصوص رسیدگی به دعوای مطالبه ضرر و زیان ناشی از جرم باشد که وفق ماده 11 قانون آیین دادرسی در امور کیفری تابع تشریفات آیین دادرسی مدنی است و مطابق رای وحدت رویه شماره 582 مورخ 2/12/1371 عنوان دعوای حقوقی دارد، چه در مرحله بدوی و چه تجدیدنظر، امکان ورود شخص ثالث در این قسمت از رسیدگی به پرونده کیفری با رعایت تشریفات آیین دادرسی مدنی وجود دارد.
دعوای ورود ثالث
از دعاوی طاری است و از جهت مالی و غیر مالی بودن و پرداخت هزینه‌های دادرسی تابع دعوای اصلی و مرحله ورود به آن دعواست؛ بنابراین شخص ثالث چه در مرحله بدوی، واخواهی یا تجدیدنظرخواهی وارد دعوا شود می‌بایست وفق دعاوی اصلی و منطبق با همان مرحله هزینه پرداخت كند.
در صورتی که شخصی برای طولانی کردن رسیدگی دادگاه به نفع یکی از دو طرف وارد دعوایی شود، قاضی چطور می‌تواند با آن مقابله کند؟
وفق ماده 133 قانون آیین دادرسی مدنی هر گاه دادگاه احراز كند که دعوای ثالث به منظور تبانی یا اطاله دادرسی است دعوای ثالث را از دعوای اصلی تفکیک و به هر یک به صورت جداگانه رسیدگی می‌کند.
